ČESTITKA MINISTARSTVA ZA LJUDSKA I MANJINSKA PRAVA I DRUŠTVENI DIJALOG ZA NACIONALNI PRAZNIK RUSINA
Зоз нагоди ютрейшей централней преслави Националного дня Руснацох у Републики Сербиї Министерство за людски, меншински права и дружтвени диялоґ припаднїком русинскей националней заєднїци винчує их националне швето.
U povodu sutrašnje centralne proslave Dana Rusina u Republici Srbiji, koja se ove godine održava u Kucuri i Vrbasu, Ministarstvo za ljudska i manjinska prava i društveni dijaloga čestita pripadnicima rusinske zajednice njihov nacionalni praznik. Reč je o prazniku Rusina kojim trajno memoriraju i obeležavaju događaj od 17. januara 1751. godine, kada su austrijske vlasti na čelu s caricom Marijom Terezijom doneli dokument o naseljavanju prvih 200 porodica Rusina u pustaru Veliki Krstur.
Što samoorganizovanjem, što uz pomoć Grkokatoličke crkve, oni su tokom istorije duge više od 270 godina na području Srbije osnivali i razvijali svoje obrazovne i druge institucije od značaja za očuvanje i razvoj nacionalnog identiteta tako da su do danas sačuvali svoje ime, jezik te bogato kulturno nasleđe. Kao malobrojna i teritorijalno disperzirana zajednica, živeći u 10-ak naselja u Bačkoj i Sremu najčešće kao paori i zanatlije, danas su Rusini narod s najbrojnijom fakultetski obrazovanom inteligencijom u Srbiji. Reč je o nacionalnoj zajednici koja prema popisu stanovništva iz 2011. godine broji 14.246 građana te se s razlogom može reći da su Rusini bili i ostali važna i dragocena kockica u bogatom multietničkom mozaiku Vojvodine i Srbije.
Od brojnih kulturnih pregaoca, među istaknutijim Rusinima se ističu Volodomir Hnaćuka, koji je sakupio i objavio usmenu rusinsku književnost krajem 19. veka, Gavrilo Kosteljnik koji je standardizovao rusinski jezik i Mihajlo Kovač, ključna osoba za održavanje kontinuiteta rusinske književnosti. Od intelektualaca koji danas neumorno rade na narodnosnim pitanjima treba spomenuti pesnika i filologa, akademika Julijana Tamaša, koji je rusinski identitet utemeljio u svetskoj književnosti, te braću – publicista Mihal i naučnik Janko – Ramač, koji su preveli Sveto pismo na rusinski jezik.
Čuvajući svoje nacionalne vrednosti, uz usvajanje drugih civilizacijskih postignuća, Rusini u Srbiji danas su nacionalna zajednica, koja ima svoju razvijenu manjinsku nacionalnu infrastrukturu u području obrazovanja, informisanja, kulture i službene upotrebe rusinskog jezika i pisma, o kojima brine Nacionalni savet Rusina u Republici Srbiji. Vlasti u Republici Srbiji, Autonomnoj pokrajini Vojvodini te jedinicama lokalne samouprave i dalje će posvećeno raditi na obezbeđivanju svih potrebnih preduslova – od primene zakona, preko materijalno-finansijskih sredstava do manjinskih senzitivnih politika – kako bi Rusini u Republici Srbiji uspešno nastavili razvijati svoje nacionalne institucije i perspektivu pripadnika svoje zajednice.
Izvor: minljmpdd.gov.rs
Foto: minljmpdd.gov.rs
